„Każda aplikacja, którą można napisać w JavaScript, ostatecznie zostanie napisana w JavaScript”
— Jeff Atwood (programista, twórca Stack Overflow)
Ewolucja sieci jest niesamowita, razem z nią zmieniały się też technologie, tworząc znaną nam obecnie rzeczywistość internetową. Jedną z nich jest JavaScript, znany jako jeden z najbardziej podstawowych języków używanych w tworzeniu stron internetowych, ale równie aplikacji webowych i mobilnych.
JavaScript jest prawdopodobnie najważniejszym językiem programowania na świecie. Google, YouTube, Wikipedia, Yahoo!, Amazon, Facebook, eBay, LinkedIn i Twitter — praktycznie wszystko, z czym użytkownik bezpośrednio wchodzi w interakcję na tej stronie, zostało wykonane za pomocą JS.
Dzisiaj JavaScript posiada wiele dostępnych frameworków i bibliotek, które mogą zrobić prawie wszystko, co chcesz. Statystyki wskazują, że korzysta z niego 95% wszystkich stron internetowych. Według Stack Overflow Developer Survey 2022, JavaScript jest językiem programowania nr 1.
Spis treści
Kiedy wynaleziono JavaScript?
JavaScript został wynaleziony przez Brendana Eicha w 1995 roku kiedy pracował on dla Netscape Communications Corporation, twórcy legendarnej przeglądarki internetowej — Netscape Navigator. W tym czasie zyskiwał na popularności język Java, jednak była to zbyt duża i złożona technologia, aby trafiła do początkujących projektantów. Dlatego firma Netscape Communications zleciła Brendanowi Eichowi zaprojektowanie wszechstronnego języka programowania, który mógłby przyspieszyć tworzenie stron internetowych i służyć jako towarzysz skryptów dla Javy. A jednak, zamiast być tylko schematem dla Netscape Navigatora, JavaScript stał się czymś znacznie większym.
Czym jest Javascript i jak działa?
Z początku JavaScript był używany tylko do tworzenia interaktywnych stron i był ograniczony tylko do przeglądarki internetowej. Ale teraz ten język stał się również częścią kodowania po stronie serwera i stanowi silną konkurencję dla innych języków na rynku.
Jest to tekstowy język programowania używany zarówno po stronie klienta, jak i po stronie serwera, który umożliwia tworzenie skryptów na stronach internetowych. Tam, gdzie HTML i CSS nadają strukturę i styl stronom internetowym, JavaScript odpowiada za interaktywne elementy, które angażują użytkownika. Ale to nie wszystko.
JavaScript pomaga użytkownikom tworzyć nowoczesne aplikacje internetowe do bezpośredniej interakcji bez ponownego ładowania strony za każdym razem. Jest to język powszechnie używany do dynamicznego modyfikowania HTML i CSS w celu aktualizacji interfejsu użytkownika przez DOM API. Nie tylko pracuje w przeglądarkach, ale ma wiele innych zastosowań. Poniżej omówimy kilka z nich.
JavaScript — do czego służy?
Aplikacje internetowe
Developerzy obecnie korzystają obecnie z różnych frameworków JavaScript do tworzenia aplikacji internetowych. Z dnia na dzień następuje ciągłe doskonalenie przeglądarek, więc JavaScript zyskał popularność w tworzeniu solidnych aplikacji internetowych. Przykładem są Mapy Google. Wystarczy, że użytkownik kliknie i przeciągnie myszą; szczegóły widoczne są po jednym kliknięciu. Za tymi koncepcjami kryje się użycie JavaScript. Z pomocą frameworków zostały stworzone znane na całym świecie aplikacje, np. Google używa Angular, a Facebook — React.
Również w naszej praktyce developerskiej stosujemy JavaScript w tworzeniu dynamicznej zawartości witryn internetowych, aktualizowaniu treści w czasie rzeczywistym, interaktywnych formularzach, różnych animacjach i zaawansowanych funkcjach, które zwiększają wydajność aplikacji internetowej i angażują użytkownika. Przykładem jest aplikacja RealMadryt.pl, w której celem było stworzenie kompleksowej, responsywnej platformy, angażującej fanów klubu piłkarskiego. Odwiedzający mogą cieszyć się lepszym UX, nowymi funkcjonalnościami, przejrzystym interfejsem i intuicyjną nawigacją.
Aplikacje mobilne
Funkcje i zastosowania JavaScript sprawiają, że jest to potężne narzędzie do tworzenia aplikacji mobilnych. Bardzo popularnym frameworkiem do tworzenia aplikacji jest React Native. Z jego pomocą możemy budować aplikacje mobilne na różne systemy operacyjne (cross-platform apps). Inne popularne front-endowe frameworki to React, Angular i Vue.
Budowanie serwerów WWW i tworzenie aplikacji serwerowych
Oprócz witryn i aplikacji, programiści mogą również używać JavaScriptu do tworzenia prostych serwerów internetowych i rozwijania infrastruktury zaplecza przy użyciu biblioteki Node.js, który zapewnia środowisko zawierające niezbędne narzędzia wymagane do uruchomienia JS na serwerach.
Rozwój gier
JavaScript służy również do tworzenia gier przeglądarkowych. To świetny sposób dla początkujących programistów na ćwiczenie swoich umiejętności. Posiada różne biblioteki i frameworki do tworzenia gier, takie jak PhysicsJS, Pixi.js. Możemy również użyć WebGL (biblioteki grafiki internetowej), która jest API JS do renderowania obrazów 2D i 3D w przeglądarkach.
9 powodów zastosowania JavaScript
1. Kompatybilność z innymi językami
JavaScript dobrze współpracuje z innymi językami i może być używany w wielu różnych aplikacjach. O niektórych popularnych frameworkach wspomnieliśmy powyżej.
2. Programowanie po stronie klienta, działa w przeglądarce
Z JavaScript można uruchamiać i testować kod w przeglądarce bez tworzenia specjalnego środowiska programistycznego lub jakiejkolwiek konfiguracji w edytorze tekstu. Wystarczy przeglądarka internetowa dostępna niemal w każdym systemie oraz edytor tekstu do uruchomienia programu.
3. Łatwy do nauki
JavaScript jest bardzo łatwy do nauczenia, ponieważ jest językiem wyższego poziomu, więc wymaga zajmowania się wieloma zawiłościami w swoim kodzie (obsługiwanym przez maszynę zamiast w kodzie). W ciągu kilku miesięcy można nauczyć się podstaw tego języka i samodzielnie zbudować aplikację lub zacząć tworzyć proste programy.
4. Responsywność
JavaScript udostępnia metody, których można użyć w aplikacji, aby uzyskać bieżący rozmiar ekranu i wykorzystać wynik do wykonania działań w oparciu o ten rozmiar. Używając CSS i HTML można zmienić rozmiar, ukrywać, zmniejszać, powiększać lub przenosić treści, aby wyglądały dobrze na dowolnym ekranie.
5. Programowanie bez kompilacji
JavaScript jest językiem interpretowanym, a nie skompilowanym. W odróżnieniu np. od języka takiego jak C++ lub Java, który musi zostać skompilowany przed uruchomieniem, JavaScript nie ma kroku kompilacji. Zamiast tego interpreter w przeglądarce odczytuje kod, interpretuje każdy wiersz i uruchamia go. Nowoczesne przeglądarki używają technologii znanej jako kompilacja Just-In-Time (JIT), która kompiluje JS do wykonywalnego kodu bajtowego tuż przed jego uruchomieniem.
6. Interaktywność zadań
JavaScript umożliwia użytkownikom interakcję ze stronami internetowymi. Możesz tworzyć interfejsy, które reagują, gdy użytkownik najedzie na nie myszą lub aktywuje je za pomocą klawiatury. Uwzględniają takie elementy, typu „przeciągnij i upuść” i suwaki, aby zapewnić odwiedzającym witrynę bogaty interfejs.
7. AJAX (Asynchronous JavaScript and XML)
AJAX umożliwia nam dynamiczne ściąganie i wysyłanie danych bez potrzeby przeładowania całej strony. W dzisiejszych czasach jest to praktycznie normą. Gdy wchodzisz na Facebooka, przeglądasz sobie walla wczytując kolejne posty, możesz równocześnie pisać komentarz.
8. Duża baza bibliotek
Biblioteki JavaScript zawierają kody lub funkcje, które programiści mogą ponownie wykorzystać, aby wykonać określone zadanie. Nie tylko oszczędzają czas, ale także upraszczają cały proces rozwoju. Niektóre przykłady popularnych bibliotek JavaScript to Angular.js, Vue.js, Underscore.js, Node.js, czy React.js.
9. Kompatybilność z innymi przeglądarkami
Serwery internetowe działają w różnych językach, niezależnie od tego, czy jest to PHP, Python, Ruby, Java czy .NET. Dzięki temu, że JS w przeglądarce jest w 100% niezależny od sposobu generowania stron internetowych, użytkownicy będą zawsze mieli takie samo pozytywne doświadczenie, bez względu na język używany po stronie serwera.
Podsumowanie
Z pewnością możemy stwierdzić, że JavaScript to solidny język programowania, który pomaga programistom w łatwym i szybkim tworzeniu aplikacji internetowych na dużą skalę.
Wpływa również wydatnie na szybkość, wydajność i funkcjonalność aplikacji. Obecnie programiści bardzo często używają JavaScript wraz z niezbędnymi bibliotekami, aby ich aplikacje internetowe zapewniały jak najlepsze wrażenia użytkownikom na różnych urządzeniach, przeglądarkach i systemach operacyjnych.
W Studio Software zbudowaliśmy wiele produktów, korzystając z JS. Przykłady aplikacji webowych i mobilnych możesz zobaczyć w naszym portfolio. Jeśli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat tego, czy ta technologia sprawdzi się w Twoim projekcie, skontaktuj się z naszymi inżynierami. Chętnie odpowiemy na Twoje pytania i rozwiejemy ewentualne wątpliwości.
