“Agile polega na unikaniu opóźnień, dostarczaniu na rynek wartości biznesowej, której naprawdę potrzebujesz, tak szybko, jak to możliwe, a to oznacza wysoki poziom jakości”. Arie Van Bennecum
Powyższy cytat pochodzi od jednego z twórców „Manifestu zwinności” (Agile Manifesto, 2001) , czyli deklaracji dotyczącej wytwarzania oprogramowania IT. Zgodnie z podejściem Agile, zespoły projektowe dostarczają co kilka tygodni (4-6 tyg.) kolejne przyrosty produktu, dzięki czemu można szybciej reagować na opinie użytkowników oraz na ewentualne zmiany w ofercie konkurencji.
Obecnie Agile stał się standardem w cyklu tworzenia oprogramowania, umożliwiając zespołom szybkie dostarczenie użytecznej wersji produktu w krótszym czasie. Jest to możliwe dlatego, że podejście Agile ułatwia szybkie adaptowanie się do zmian, więc na początku nie planuje się całego przebiegu projektu, ale koncentruje na tych obszarach produktu, które są w danym momencie najważniejsze.
W tym artykule podzielimy się ważnymi informacjami, których potrzebujesz, aby zrozumieć styl pracy zwinnych zespołów produktowych w profesjonalnym środowisku. Dodatkowo podamy kilka sprawdzonych cech zwinnych zespół projektowych, odnoszących sukcesy.
Spis treści
Zespół zwinny, czyli…?
Agile Team to grupa specjalistów najczęściej pracująca w ramach zasad Scrum, które określają ramy współpracy pomiędzy członkami zespołu pełniącymi określone role. Sugerowany w Scrum tryb pracy, pozwala szybko reagować na ewentualne zmiany oraz trafniej określać kolejność prac.
Grupa ta składa się z kilku osób (najczęściej nie więcej niż 9) i jest na tyle niewielka, aby pozostawać zwinna, a jednocześnie dość liczna, aby móc ukończyć znaczącą część pracy w tzw. sprincie. Sprintem nazywana jest pojedyncza iteracja, czyli określony czas w którym powstaje gotowy przyrost produktu (np. wybrane funkcjonalności). Zespół zwinny przejawia adaptacyjne podejście do produktu i całego procesu wytwórczego przy ścisłej współpracy z klientem.
Zwinność zespołu widać m. in. po tym, że jest on interdyscyplinarny, co oznacza, że wszyscy członkowie zespołu posiadają niezbędne umiejętności potrzebne do wytworzenia wartościowego przyrostu produktu. Poza tym zgodnie z duchem Agile zespoły powinny być samozarządzające, czyli takie, które potrafią samodzielnie decydować o tym, kto będzie wykonywał określone zadania, kiedy i w jaki sposób. Więcej o konkretnych cechach zespołu przeczytasz poniżej.
Role w zespole Agile
Skoro wspomnieliśmy już o charakterze zespołu zwinnego, to przedstawmy dokładnie kto za co odpowiada. W praktyce, role zespołu Agile mogą się różnić w zależności od tego, czy jest to framework taki jak Scrum (gdzie role zespołu są dobrze zdefiniowane), czy Kanban (gdzie role zespołu są bardziej płynne) oraz w zależności od branży. W zespole zwinnym (szczególnie wg. Scrum) wszyscy członkowie zespołu są sobie równi pod względem wkładu merytorycznego oraz zaufania do kompetencji współpracowników.
Trzy ważne role w zespole Scrum to:
Scrum Master
Jest to osoba, która pomaga przestrzegać reguł Scruma, dba o to, by każdy w zespole je rozumiał. Jednym z jej głównych obowiązków jest szukanie możliwości usprawnienia przepływu pracy przez zespół. Trzy główne obszary działania Scrum Mastera obejmują:
- Wspieranie Product Ownera – m.in. pomaga w zarządzaniu oraz tworzeniu zrozumiałych elementów Product Backloga (rejestru prac do wykonania) i wspiera proces planowania rozwoju produktu.
- Wspieranie Zespołu Deweloperskiego – wspiera samoorganizację i współpracę w zespole, pomaga też zrozumieć zasady i wartości zwinnego developmentu.
- Wspieranie organizacji – m.in. dba o zrozumienie zasad Scruma w organizacji oraz pomaga wdrażać jego procesy, wspiera też proces zmian w organizacji.
Product Owner
Właściciel produktu pełni funkcję łącznika między wieloma obszarami organizacji. Ta osoba komunikuje się z interesariuszami biznesowymi i ściśle współpracuje z zespołami Scrum, aby móc podejmować możliwie jak najlepsze decyzje biznesowe. Niektóre z obowiązków Product Ownera:
- Opracowanie celów produktu,
- Zarządzanie backlogiem (dbanie o porządek, przejrzystość i zrozumienie zadań),
- Łączenie interesów klientów, członków zespołu i użytkowników końcowych.
Developerzy
Developerzy również są częścią zespołu Agile i mają znaczący wpływ na rozwój produktu. Może to być programista, tester, designer i każdy, kto wnosi coś wartościowego do zespołu, wpływając na rezultat projektu.
Interesariusz / Klient
Choć klient nie jest cześcią zespołu Scrum, nie ma wątpliwości, że pełni niezwykle istotną rolę w procesie. W naszym przypadku klient często pełni rolę PO (w sytuacji, gdy nie ma wystarczająco dużo czasu, aby w pełni zaangazować się w projekt, przejmujemy te obowiązki, będąc tzw. proxy PO).
Jest to osoba wymagająca wykonania prac od zespołu Agile, wewnątrz lub z zewnątrz organizacji. Interesariusze nie są bezpośrednio zaangażowani w proces rozwoju projektu, ale mają wpływ na położenie podwalin pod projekt. Oprócz dzielenia się swoimi wymaganiami z właścicielami produktów, rozwiązują problemy związane z rozwojem projektu i przekazują wszelkie zmiany w planie produktu.
Jak pracuje dobry zespół zwinny? Sprawdź 8 cech
Zespół staje się zwinny i wysokowydajny nie tylko gdy posiada odpowiednią wiedzę, ale również gdy akceptuje i przyjmuje zwinny sposób myślenia, co przekłada się na działania zespołu. Właściwie każdy w zespole Agile jest zgodny w rozumieniu aspektów projektu i jego wymagań. Dzięki temu członkowie zespołu mogą wspierać się nawzajem w różnych okolicznościach.
Poniżej omówimy główne cechy charakteryzujące zgrany zespół działający w duchu Agile.
Koncentracja na kliencie
Metodyka Agile oparta jest o sposób działania w iteracjach (nazywanych Sprintami), co oznacza, że w ramach planowania każdej z tych iteracji zespoły Scrum wybierają wymagania przynoszące największą wartość. Jest to możliwe dzięki regularnej komunikacji z PO/właścicielem produktu podczas codziennych spotkań i uwzględnianiu informacji zwrotnych otrzymanych w poprzednich przyrostach. Dlatego tak ważna jest regularna i sprawna komunikacja oraz feedback ze strony klienta.
Gotowość do zmian
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, zespół jest adaptacyjny, co oznacza gotowość do wprowadzania ewentualnych zmian. Członkowie zespołu wiedzą jak zarządzać zmianami, a w sytuacji, gdy konieczne jest ich wprowadzenie, otrzymują od PO wszystkie niezbędne informacje o zadaniach oraz aktualnym celu i kierunku prac.
Dobra komunikacja
Choć jest to tak zwana umiejętność “miękka”, skuteczna komunikacja między członkami zespołu jest jednym z najbardziej podstawowych wymagań wydajnego zespołu zwinnego. W celu rozwijania zdolności komunikacyjnych, dobry zespół pracuje wspólnie z Scrum Masterem, aby osiągnąć możliwie jak najlepsze efekty. Cechami wyróżniającymi najlepsze zespoły jest empatia, umiejętność budowania relacji opartych na zaufaniu i szczerości oraz wysoki poziom inteligencji emocjonalnej. Choć wypracowanie takich cech jest trudne, choćby ze względu na rotację, kluczem jest świadomość, chęć rozwoju w takim kierunku i stałe podejmowanie działań służących poprawie umiejętności miekkich.
Motywacja do regularnego dostarczania zmian
Zespół jest bardziej zmotywowany gdy pracuje w krótkich iteracjach, w których “dowozi” określoną funkcjonalność. Dzieje się tak, ponieważ po każdej iteracji dostarczamy potencjalnie gotową do użycia część produktu, dzięki czemu regularnie możemy obserwować jaki wpływ na produkt mają rezultaty naszej pracy. Dzięki temu każdy ma konkretny cel, wie co ma robić na danym etapie oraz odpowiada nie tylko za własne zadania, ale za to co zespół dostarczy pod koniec “przyrostu”.
Nasze zespoły zwinne bardzo chętnie rozwijają umiejętności adaptacyjne, o czym świadczą warsztaty Agile, które przeprowadziliśmy niedawno. Czego wartościowego się na nich dowiedzieliśmy? Możesz przeczytać o tym w artykule omawiającym współpracę z firmą szkoleniową 202 Procent:
Ciągła współpraca
Praca w krótkich iteracjach wymaga wyższego poziomu współpracy z innymi zespołami i partnerami biznesowymi (gdy one/oni występują), podawania częstej informacji zwrotnej i umiejętności szybkiego dostosowania się do sytuacji. Członkowie zespołu regularnie rozmawiają z pracownikami biznesowymi, aby dobrze rozpoznać i zaadresować problemy wymagające rozwiązania.
Dobre tempo postępów prac
Zespół nie tylko informuje interesariuszy o postępach prac, ale dba o zachowanie dobrego tempa rozwoju produktu. Rozumie, że chodzi o utrzymanie wysokiej jakości pracy przy odpowiednim rozplanowaniu działań i zachowaniu work-life-balance. Poza tym, gdy obciążenia związane z etapami prac są wyważone, wtedy członkowie zespołu znacznie bardziej doceniają i szanują swój wkład w cały projekt.
Troska o jakość projektu i prostotę rozwiązań
Mówi się, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Podobnie lepiej jest wcześniej unikać usterek, niż naprawiać je później. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu metody KISS (ang. keep it simple, stupid) i stosowania się do niej w obszarze planowania projektu, budowania oprogramowania i funkcjonowania zespołu.
Aby produkt był wartościowy członkowie zespołu regularnie współpracują z klientami i interesariuszami w celu zbudowania tylko najbardziej przydatnych i wartościowych funkcjonalności. Jeśli okaże się, że dany element projektu nie jest wartościowy dla firmy na dłuższą metę, często taniej jest zrezygnować z jego rozwoju.
Samoorganizacja
Samoorganizacja polega na tym, że nie stosuje się sztywno wydzielonego etapu tworzenia wymagań lub projektu. Cały zespół współpracuje przy planowaniu projektu i modyfikowaniu planów. Praca zespołu samoorganizującego polega na tym, że na początku rozdziela się projekt na historie użytkowników (inaczej user story, czyli forma zapisu wymagań) oraz zaczyna pracę od tych zagadnień, które zapewniają klientowi największą wartość.
Dopiero potem zaczyna zastanawiać się nad szczegółami dotyczącymi kolejnych etapów. W ten sposób zespół efektywnie zarządza projektem i zmniejsza się ryzyko pojawienia się sytuacji chaotycznych w momencie, gdy inne zespoły zwinne przejmują nadzór nad projektem.
Poznaj zespoły zwinne zaangażowane w projekty
Gdy zespoły deweloperskie działają zwinnie, są w stanie szybko dostarczać kolejne etapy prac. Przy dobrej współpracy i samoorganizacji możliwe jest uzyskanie wysokiej efektywności, znaczne usprawnienie pracy oraz zminimalizowanie ryzyka pomyłek. Taki zespół szybko reaguje na zmiany odpowiednio planując pracę i wprowadzając ciągłe ulepszenia.
Chcesz dowiedzieć się jak Blurify wykorzystuje zwinne metody zarządzania projektami? Porozmawiaj z nami, a chętnie podzielimy się naszym doświadczeniem i stworzymy dla Ciebie profesjonalny produkt w oparciu o nasz sprawdzony proces.
